رابطۀ زبان و جنسیت در رمان معاصر فارسی: بررسی شش رمان

Authors

  • مریم دهقانی کارشناس ارشد زبانشناسی، دانشکدۀ ادبیات، دانشگاه تهران
Abstract:

پژوهش حاضر به بررسی تفاوت‏های نوشتاری زنان و مردان در رمان‏های معاصر ایران می‏پردازد. هدف از این تحقیق، بررسی این مسئله است که آیا عامل جنسیت به بروز تفاوت‏های نوشتاری در حوزة واژگان و نحو منجر می‏شود یا خیر؟ در این پژوهش، سه رمان چراغ‏ها را من خاموش می‏کنم، کولی کنار آتش، و بازی آخر بانو از نویسندگان زن و سه رمان کافه‌پیانو، سمفونی مردگان،و ثریا در اغما از نویسندگان مرد تحلیل و بررسی می‌شود. رمان‏های مطالعه‌شده با مشخصه‏های زبانی در حوزة واژگان بررسی شده‏اند و معیار این بررسی دیدگاه‏های رابین لیکاف (1975) دربارۀ الگوی گفتار زنانه در گفتمان است. بر‌اساس دیدگاه لیکاف، زنان با مردان به هنگان سخن گفتن یا نوشتن در استفاده از این موارد متفاوت‌اند: استفادۀ دقیق از رنگ‌واژه‌ها، فرم‌های مؤدبانه، قیدهای تشدیدکننده، صفات تهی، گفتار غیرمستقیم، پرهیز از رکاکت و دشواژه‌ها، و تأکید بر تشدیدکننده‌ها. تحلیل آماریِ هر‌یک از مشخصه‏ها نشان داد عملکرد زنان نویسندۀ فارسی‏زبان در زمینة استفاده از رنگ‌واژه‏ها، تردیدنماها، دشواژه‏ها، تشدید‌کننده‏ها، و تنوع صفات با دیدگاه‏های لیکاف سازگاری دارد و آن را تأیید می‏کند.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بررسی رابطۀ زبان و جنسیت در شش رمان معاصر فارسی قبل و بعد از انقلاب

یکی از مباحث اصلی در نقد اصالت زن (فمنیسم) و زبان­شناسی، تفاوت زبان مرد و زن است که در همه جنبه­های زبان، قابل‌مشاهده می‌باشد. درگذشته هیچ‌گاه زن را مخاطب و خواننده نمی‌دانستند، از این رو مردان برای مردان می‌نوشتند و حتی بهترین زبان را از آن مردان می‌دانستند و بهترین گفتار از آن می­دانستند که بیانش مردانه باشد. این تسلط مردانه بر زبان و اجزای زبان نیز پیداست؛ اما در داستان‌پردازی معاصر به جنسیت...

full text

جامعه‌شناسی رمان معاصر فارسی

جامعه شناسی ادبیات، یکی از شیوه‌های جدید و کارآمد نقد متون ادبی است و امروزه، در تحلیل انواع ادبی نوین، به خصوص رمان فارسی معاصر کاربرد فراوان دارد. نقد و تحلیل رمان‌های معاصر فارسی و بررسی ساختارهای تاریخی، سیاسی، اجتماعی جامعه ایرانی از خلال این آثار، هدف مقاله حاضر بوده است. یافته‌های این تحقیق، حکایت از آن دارد که: رمان کامل ترین نوعی است که می تواند به مطالعات جامعه‌شناختی نوین، پاسخ مثبت ...

full text

زبان و جنسیت در رمان شوهر آهو خانم

زبان از عناصر بنیادین در داستان‌نویسی به شمار می‌رود. بسیاری از صاحب¬نظران معتقدند میان زبان و نوشتار زنان و زبان و نوشتار مردان تفاوت وجود دارد. در عصر حاضر که در سایة تفکرات فمنیستی، زنان مجال حضور و ورود به قلمرو زبان و ادبیات را پیدا کردند، قلم را ابزار انتقال مردانگی، و بیگانه با خود یافتند؛ لذا در بیان مقصود دچار مشکل شدند. از سوی دیگر تحولات ادبی و ظهور رمان و داستان اعم از کوتاه و بلند ...

full text

زبان و جنسیت در رمان "ذاکرة الجسد" نوشته احلام مستغانمی

رمان عربی با تحولات نوظهور در جهان عرب، در کنار پیشرفت‌های جهانی در حوزه ادبیات مدرن، هویتی خودبسنده‌تر و کارکردی‌تر نسبت به گذشته یافته است و تلاش نویسندگان بزرگ در اقصی نقاط جهان عرب توانسته ‌است در کنار جریان‌سازی در حوزه اندیشه و زبان، تأثیرات مستقیمی بر جریانات سیاسی و اجتماعی این کشورها نیز داشته باشد. کشورهای شمال آفریقا، به ویژه الجزایر، به دلیل استعمار طولانی مدت فرانسه (130 سال)، فاصل...

full text

رابطه زبان و جنسیت در رمان شب‌های تهران

یکی از مسائل جدیدی که در رمان نیاز به بررسی و پژوهش دارد، رابطه زبان و جنسیت است. در این مقاله، که پژوهشی بینارشته­ای است، پژوهندگان قصد دارند با تکیه بر مطالعات زبان­شناسی اجتماعی ـ به‌ویژه نظریه لیکاف‌ـ رابطه زبان و جنسیت را در رمان شب­های تهران بررسی کنند تا از این رهگذر تأثیر جنسیت نویسنده بر زبان رمان و میزان موفقیتش در ایجاد زبانی متناسب با جنسیت شخصیت­ها معلوم شود. برای این منظور زبان زن...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 5  issue 4

pages  543- 556

publication date 2014-01-21

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023